در قرارداد کار حتما باید این موارد قید شوئ:
- نوع کار یا حرفه یا وظیفهای که کارگر باید به آن اشتغال یابد.
- حقوق یا مزد مبنا و لواحق آن
- ساعات کار، تعطیلات و مرخصیها
- محل انجام کار
- تاریخ انقضا قرارداد
- مدت قرارداد، چنانچه کار برای مدت معین باشد.
- موارد دیگری که عرف و عادت شغل یا محل کار، ایجاب مینماید.
تکلیف کارگری که استعفا میکند:
موظف است یک ماه با کار خود ادامه داده و بدوا استعفای خود را کتبا به کارفرما اطلاع دهد. در صورتیکه حداکثر ظرف مدت 15 روز انصراف خود را کتبا به کارفرما اعطا نماید، استعفای وی منتفی تلقی میشود و کارگر موظف است رو نوشت استعفا را به شورای اسلامی کارگاه یا نماینده کارگران بدهد.
فسخ یک طرفه قرارداد موقت
هرگاه قرارداد کار برای مدت موقت و یا برای انجام کار معین، منعقد شده باشد هیچ یک از طرفین به تنهایی حق فسخ آن را ندارد و رسیدگی به اختلافات ناشی از این نوع قرارداد در صلاحیتهای تشخیص و حل اختلافات است.
دوره آزمایشی
طرفین میتوانند با توافق یکدیگر مدتی را به نام دوره آزمایشی کار تعیین نمایند. در خلال این دوره هریک از طرفین حق دارند بدون اخطار قبلی و بی آنکه الزام پرداخت خسارتی داشته باشد، رابطه کار را قطع نماید. در صورتیکه قطع رابطه کار از طرف کارفرما باشد وی ملزم به پرداخت حقوق تمام دوره آزمایشی خواهد بود و چنانچه کارگر رابطه را قطع نماید کارگر فقط مستحقق دریافت حقوق مدت انجام کار میباشد.
بیمه بیکاری به این افراد تعلق نمیگیرد:
به 4 دسته از کارگران بیمه بیکاری تعلق نمیگیرد.
الف) کارگرانی که در کارهای پروژهای مشغول به کار میباشند.
ب)کارگران و کارمندانی که استعفا میدهند.
ج) کارگرانی که از محل کار خودشان ترک کار میکنند.
د) کارگرانی که قبل از اینکه مدت قراردادشان به پایان برسد، تسویه حساب میکنند و قطع همکاری انجام میدهند.
چون این کارگران اراده خودشان دخیل بوده بیمه بیکاری به آنها تعلق نمیگیرد.
حق السعی
کلیه دریافتیهای قانونی که کارگر به اعتبار قرارداد کار اعم از مزد یا حقوق، کمک عائله مندی، هزینههای مسکن، خوار و بار، ایاب و ذهاب و مزایا غیر نقدی.
مزایای مقطعی کارگران
به محض احراز و اثبات رابطه کارگری و کارفرمایی مزایایی چون بن کارگری، مسکن، پایه سنوات، حق اولاد، عیدی، پاداش و سنوات خدمت تعلق میگیرد و اثبات پرداخت این مزایا برعهده کارفرما است. توافقهای شفاهی ویا رسیدهای غیر قانونی هیچ کمکی به کارفرما نمی کند.
کارفرما فقط در موارد زیر میتواند از مزد کارگر برداشت کند:
- موردی که قانون صراحتا اجازه داده باشد.
- هنگامی که کارفرما به عنوان مساعده وجهی به کارگر داده باشد.
- اقساط وامهایی که کارفرما به کارگر داده، طبق ضوابط مربوطه
- چنانچه در اثر اشتباه محاسبه مبلغی اضافه پرداخت شده باشد.
نکته: هنگام دریافت وام با توافق طرفین باید میزان اقساط پرداختی تعیین گردد.
اخراج کارگر و تکلیف کارفرما
در مواردی که کارفرما با توجه به تذکرات کتبی و نیز اعلام نظر مراجع حل اختلاف اقدام به فسخ قرارداد کار با کارگری میکند در انجام وظیفه محوله قصور ورزیده یا آیین نامههای انضباطی کارگاه را رعایت ننموده است باید علاوه بر مطالبات و حقوق معوقه به نسبت هر سال سابقه کار معادل یک ما آخرین حقوق کارگر به عنوان حق سنوات به کارگر بدهد.
میزان مرخصی سالیانه کارگران
ماده 64 ق کار مرخصی استحقاقی سالانه کارگران با استفاده از مزد و احتساب 4 روز جمعه، جمعا یک ماه است. برای کار کمتر از یک سال مرخصی مذبور به نسبت مدت کار انجام یافته محاسبه میشود.
مهم: میزان مرخصی استحقاقی کارگران 26 روز کاری در سال است. مرخصی کارهای سخت و زیان بار 5 هفته است. استفاده از این مرخصی حتی الامکان در 2 نوبت در پایان هر 6 ماه کار صورت میگیرد. تاریخ استفاده از مرخصی با توافق کارگر میباشد.
اخراج کارگر و تکلیف کارفرما
در مواردی که با تذکرات کتبی، کارفرما اقدام به فسخ قرارداد با کارگری میکند. در انجام وظایف محوله قصور ورزیده یا آیین نامه انضباطی کارگاه را رعایت ننموده است.
علاوه بر مطالبات و حقوق معوقه به نسبت هرسال سابقه کار معادل یک ماه آخرین حقوق کارگر به عنوان حق سنوات به کارگر بپردازد.
حق و حقوق کارگر اخراج شده چه چیزهایی میباشد:
در صورتیکه حقوق و مزایای ماهیانه کارگر اخراج شده پرداخت شده بود و نیز موضوع بازگشت به کار باتوجه به موجه بودن اخراج منتفی باشد موارد ذیل تعلق خواهد گرفت:
- سنوات خدمت (به ازای هر سال کار کارگر به میزان یک ماه آخرین پایه حقوق)
- عیدی و پاداش سالهای فعالیت ( به میزان هر سال 2 ماه آخرین پایه حقوق)
- مانده مرخصی ذخیره شده (برای اشتغال بالای یک سال 9 روز ذخیره و اشتغال کمتر از یک سال به میزان مجموع مرخصیهای استفاده نشده)
مرخصی اضطراری کارگران
3 روز مرخصی اضطراری با استفاده از مزد دارند.
- برای ازدواج دائم
- فوت همسر، پدر، مادر، فرزندان
این مرخصی قابل انتقال برای آینده نمیباشد.
مهم مهم: آن چیزی که در زمان شکایت کارگران در اداره کار و برای هیئت تشخیص و حل اختلاف مهم است، صرفا اسناد و مدارک مکتوب که تایید طرفین دعوی (کارگر و کارفرما) را دارا باشد مهم میباشد و اظهارات و توافقات شفاهی مورد تایید طرفین مقابل قرار نمیگیرد و تاثیر در رای ندارد.
قرارداد کار به نفع یا ضرر کارفرما
ننوشتن قرارداد هر چند از جهت میزان پرداخت به سود کارفرما میباشد، اما در صورت نبودن قرارداد کتبی با مدت مقرر کارگر دائمی تلقی شده و کارفرما فاقد حق عدم تمدید یا اخراج وی خواهد شد و در همهی مراحل مراجع کار برای وی حکم بازگشت به کار صادر و در صورت ممانعت، فرد را به کار خواهد گمارد و در غیر اینصورت کارفرما باید مبلغی به عنوان سنوات که رضایت کارگر را تایید کند، بپردازد.
قراردادهای 89 روزه
با اصلاح قانون کار سال 69 انعقاد قراردادهای 89 روزه فاقد هیچ خصوصیتی نبوده و استناد به اینگونه قراردادها در خصوص عدم بیمه نبودن کارگران فاقد وجاهت قانونی بوده و فقط یک دوره آزمایشی نتیجه مثبت که به قرارداد کار فیمابین کارگران و کارفرمایان است.
ساعات کار
نباید از 8 ساعت کار بیشتر باشد. جمعا 44 ساعت در هفته. 44 ساعت کار را بر 6 روز کاری غیر از جمعه تقسیم و هر کارگر 7.33 ساعت کار کند.
اضافه کار
پرداخت 40 % اضافه بر مزد هر ساعت کار عادی که نباید بیش از 4 ساعت در روز تجاوز کند.
نحوه محاسبه
مزد یک ساعت + 40 % = اضافه کار یک روز
مزد یک ساعت اضافه کاری = مزد یک ساعت کار عادی + 40 %