اجرت المثل ایام زوجیت و شرایط مطالبه آن
اجرت المثل ایام زوجیت چیست؟ شرایط مطالبه و تحقق چنین خواسته حقوقی چیست؟ دادخواست اجرت المثل ایام زوجیت در عقد موقت هم قابلیت تنظیم و تقدیم دارد؟ کدام دادگاه به این دعوا رسیدگی مینماید؟ دکتر مژگان کثیری وکیل خانواده مفصلا پاسخ میدهد.
اجرت المثل ایام زوجیت مربوط به عقد نکاح است
اجرت المثل ایام زوجیت و سایر مسائل مربوط به آن موضوع مقاله حاضر میباشد. قبل از هر توضیحی باید راجع به معنای این عبارت و مفهوم آن نکاتی را خاطر نشان سازیم. تا از این طریق درک بهتری نسبت به موضوع در شما حاصل شود.
واژه اجرت که از ریشه اجر است در لغت به معنای دستمزد، پاداش، حق العمل و غیره آمده است. اما واژه مثل که مترادف همانند و شبیه است معنای یکسان بودن را القا می کند. ایام نیز جمع یوم است به معنی روزها و آخرین واژه در این عبارت یعنی زوجیت که به رابطه ی زناشویی بین زوجین پس از عقد نکاح اطلاق می شود.
کثیری وکیل خانواده در ادامه مطلب این چنین بیان می دارد که می دانیم مطالبه اجرت المثل ایام زوجیت همانند مهریه و نفقه جزء حقوق مادی و مالی زوجه محسوب می شود. حال اگر زوجه آن را از زوج مطالبه نماید، ایشان مکلف به پرداخت آن می باشد. حال می خواهیم به تعریفی جامع از عبارت اجرت المثل ایام زوجت در عالم حقوق ایران بپردازیم.
◁◁ بیشتر بدانید: وکیل نفقه | نفقه چیست و چگونه مطالبه می شود؟
اجرت المثل ایام زوجیت چیست؟
همانگونه که بیان گردید این حق جزء حقوق مالی زوجه محسوب می شود. در واقع مطابق با قانون و شرع زن می تواند برای انجام یک سری از امور که در منزل شوهر انجام می دهد، از ایشان مطالبه اجرت آن قبیل کارها را بخواهد. برای مثال انجام کارهایی مثل آشپزی، شیر دادن به فرزند، شستشوی و نظافت منزل و غیره را نام برد.
البته شایان به ذکر است برای آن که زوجه مستحق دریافت اجرت المثل گردد، حتما باید شرایطی وجود داشته باشد. نکته ای دیگر این که زوجه نیز نمی تواند برای انجام هر عملی که در منزل زوج انجام داده یا می دهد طلب اجرت کند. چرا که زوجه نیز مطابق با قانون و شرع برای انجام اموری همچون اطاعت از همسر، اقامت در منزل زوج، آراستگی ظاهری، حسن معاشرت و انجام وظایف زناشویی الزام می گردد.
نکته: اجرت المثل فقط متعلق به زوجه است و زوج از این حق برخوردار نیست.
اجرت المثل ایام زوجیت و شرایط آن
مژگان کثیری وکیل مطالبه اجرت المثل ادامه می دهد برای آن که این حق به زوجه تعلق بگیرد می بایست شروط ذیل حتما وجود داشته باشد. چرا که با عدم تحقق آنها زوجه نمی تواند نسبت به دریافت اجرت المثل ایام زوجیت اقدام نماید. این شروط عبارت است از:
۱ . امور احصا شده در قانون برای این امر توسط دستور زوج صورت پذیرفته باشد.
۲ . زوجه با قصد رایگان و تبرعی کارها را انجام نداده باشد.
۳ . امور انجامی زوجه جزء موارد تمکین عام و خاص نباشد.
نکته: وکیل مطالبه اجرت المثل ایام زوجیت میگوید: روشن است که تمامی این شروط می بایست در دادگاه اثبات گردند.
اجرت المثل ایام زوجیت به زن ناشزه تعلق می گیرد؟
پاسخ مثبت است. می دانیم که زن ناشزه به زنی اتلاق می شود که زوج حکم تمکین را نسبت به ایشان در دست دارد. اما زن از تمکین امتناع می کند. اما با نگاهی دقیق تر می توان پی برد که زوج و زوجه در ایامی در کنار یکدیگر زندگی کرده اند. پس این اجرت می تواند نسبت به آن روزها تعلق بگیرد. پر واضح است که اگر ایامی برای زندگی مشترک وجود نداشته باشد پس اجرتی هم در کار نخواهد بود.
نکته: تعیین اجرت المثل می تواند از شروط ضمن عقد باشد و اگر در عقد نامه تعیین گردد دادگاه می تواند نسبت به مبلغ تعیینی حکم صادر کند.
نحوه محاسبه این خواسته حقوقی چگونه است؟
پس از ثبت دادخواست مطالبه اجرت المثل ایام زوجیت از زوج، دادگاه پس از بررسی پرونده و احراز این حق برای زوجه پرونده را برای جلب نظر کارشناسی به کارشناسان ارائه می دهد. کارشناسان نیز پس از بررسی شرایط موثر اعلام نظر می نمایند. دادگاه بر اساس نظریه کارشناس اقدام به صدور حکم می نماید. از جمله مسائلی که در کارشناسی مورد توجه قرار می گیرد می توان به شرایط زندگی زوجین، شغل آنها، مدت زندگی مشترک، میزان تحصیلات، سطح خانوادگی آنها و غیره اشاره نمود.
اجرت المثل ایام زوجیت در ازدواج موقت هم قابل تصور است؟
متاسفانه قانون گذار محترم در این مورد سکوت کرده است. اما می توان این امر را اینگونه بیان نمود که چون ازدواج موقت همانطور که از نامش پیداست دارای عمر کمتری نسبت به نوع دیگر آن یعنی دائم است، پس قانون گذار تصمیم به سکوت گرفته است. اما از نظر نگارنده اگر شرایط زندگی در ازدواج موقت همانند ازدواج دائم باشد. یعنی زوجه در منزل زوج استقرار داشته باشد و به دستور ایشان به کارهای زندگی رسیدگی کند پس زوجه در این شرایط مستحق دریافت اجرت المثل ایام زوجیت می باشد.
نکته: پس از صدور رای قطعی به پرداخت اجرت المثل و عدم تنظیم دادخواست اعسار و امتناع از پرداخت، با تقاضای زوجه حکم جلب زوج صادر می شود.
اجرت المثل ایام زوجیت و مرجع صالح به رسیدگی به آن
مطالبه اجرت المثل ایام زوجیت همانگونه که گفته شد، دعوایی مالی است. یعنی هدف از طرح این دعوای حقوقی رسیدن به پول است. پس مرجع رسیدگی به آن همانند سایر دعاوی مالی دیگر یا شورای حل اختلاف است یا دادگاه عمومی حقوقی. حال اینکه پرونده توسط کدام یک از این نهادها مورد بررسی قرار می گیرد در گرو خواسته مطروحه و ارزش و بهاء آن است. همانطور که مستحضر هستید در این طیف دعاوی خواسته به ارزش دویست میلیون ریال در صلاحیت شورای حل اختلاف و افزون بر آن در صلاحیت دادگاه است. محاکم بعد از مستحق دانستن زوجه به دریافت اجرت المثل ایام زوجیت و همچنین اثبات شرایط گفته شده در بالا اقدام به صدور رای می کنند.
نکته: اجرت المثل و نحله قابل تجمیع نیستند. پس این امکان وجود دارد که دادگاهی زوج را به پرداخت اجرت المثل محکوم و نحله را نیز که زوج به زوجه می بایست پرداخت کند را تعیین کند.
نحله چیست؟
این واژه در لغت به معنای بخشش آمده است. اما در عالم حقوق به معنای مبلغی است که دادگاه طی شرایطی تعیین می کند که زوج به زوجه بپردازد. به بیانی ساده تر نحله مزد زوجه در تشکیل و تمام دارایی است که در زندگی مشترک زن و مرد به دست آورده اند.
◁◁ بیشتر بدانید: ارتباط عدم تمکین زن و مهریه چیست؟
وکیل برای مطالبه اجرت المثل ایام زوجیت
اجرت المثل ایام زوجیت همانطور که که می دانیم اصولا دعوایی است که بیشتر هنگامی مورد مطالبه قرار میگیرد که زوجین در شرایط جدایی از یکدیگر و طلاق قرار دارند. با توجه به اینکه این دعوا، دعوایی مالی است و در نتیجه بار مالی برای زوجه به همراه خواهد داشت توصیه می شود، برای بدست آوردن و بهره مندی از تمام حق و حقوق خود حتما از تجربه وکلای مجرب در کنار خود بهره ببرید. چرا که این دعوا و مطالبه اجرت المثل ایام زوجیت جزء دعاوی پر پیچ و خم مالی و حقوقی است.
وکیل مژگان کثیری متخصص و کار آزموده در این طیف دعاوی و سایر دعاوی حقوقی و کیفری دیگر آماده خدمت رسانی به شما سروران گرامی می باشد. امید است با محول کردن امور قضایی خویش به ما با خیالی آسوده به سایر امور خود بپردازید.
تماس با وکیل خانواده در تهران